ارزیابی عملکرد رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی-درمانی بسیار مهم است تا اطمینان حاصل شود که اهداف دانشگاه و مؤسسات مرتبط به درستی محقق می‌شوند. در کشورهای مختلف، سیستم‌ها و راهکارهای متنوعی برای این ارزیابی وجود دارد که برخی از آنها به شرح زیر است:
1- ارزیابی توسط هیئت امنا یا هیئت مدیره
– شرح: هیئت امنا یا هیئت مدیره دانشگاه مسئولیت نظارت بر عملکرد رئیس دانشگاه را بر عهده دارد. این ارزیابی معمولاً به صورت سالانه یا در دوره‌های مشخص انجام میشود و شامل بررسی میزان پیشرفت در دستیابی به اهداف استراتژیک، مدیریت مالی، بهبود کیفیت آموزشی و پژوهشی، و تعاملات داخلی و خارجی است.
– مثال: در ایالات متحده، هیئت امنا دانشگاه‌های معتبر مانند دانشگاه هاروارد یا استنفورد به طور منظم عملکرد رئیس دانشگاه را ارزیابی کرده و گزارشی از این ارزیابی‌ها به دانشگاه و سایر ذینفعان ارائه می‌دهند.
2. ارزیابی عملکرد مبتنی بر شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPIs)
– شرح: استفاده از شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPIs) که شامل معیارهای کمی و کیفی است، یکی از رایج‌ترین روش‌ها برای ارزیابی عملکرد رؤسای دانشگاه‌هاست. این شاخص‌ها ممکن است شامل تعداد مقالات منتشرشده، میزان جذب منابع مالی، ارتقاء رتبه‌بندی دانشگاه، و رضایت دانشجویان و اساتید باشد.
– مثال: در دانشگاه‌های بریتانیا، عملکرد رئیس دانشگاه بر اساس یک سری شاخص‌های کلیدی که توسط وزارت آموزش عالی یا هیئت‌های نظارتی تعیین شده، ارزیابی میشود.
3. ارزیابی 360 درجه
– شرح: ارزیابی 360 درجه به معنای جمع‌آوری بازخورد از افراد مختلف شامل هیئت علمی، کارکنان اداری، دانشجویان، و حتی شرکای خارجی است. این روش به ارائه یک دید جامع از عملکرد رئیس دانشگاه کمک می‌کند.
– مثال: این روش در برخی از دانشگاه‌های ایالات متحده و اروپا به کار گرفته میشود تا اطمینان حاصل شود که رئیس دانشگاه به همه جوانب مدیریتی و علمی توجه کافی دارد.
4. گزارش‌های سالانه و برنامه‌های عملکردی
– شرح: رئیس دانشگاه معمولاً موظف است گزارش‌های سالانه از عملکرد خود را به هیئت امنا، وزارت مربوطه یا دیگر نهادهای نظارتی ارائه دهد. این گزارش‌ها شامل دستاوردهای سال گذشته، چالش‌ها، و برنامه‌های آینده می‌باشد.
– مثال: در آلمان و هلند، رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی باید گزارش‌های سالانه خود را به سنا یا هیئت مدیره دانشگاه ارائه دهند و این گزارش‌ها مبنای ارزیابی عملکرد آنها قرار می‌گیرد.
5. بررسی توسط نهادهای نظارتی دولتی
– شرح: در برخی کشورها، نهادهای دولتی مسئول ارزیابی عملکرد رؤسای دانشگاه‌ها هستند. این نهادها ممکن است گزارش‌های مالی، شاخص‌های عملکردی، و میزان انطباق با سیاست‌های دولتی را بررسی کنند.
– مثال: در ایران، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارزیابی عملکرد رؤسای دانشگاه‌های علوم پزشکی را انجام می‌دهد و نتایج این ارزیابی‌ها می‌تواند تأثیر مستقیم بر ادامه فعالیت یا تغییر آنها داشته باشد.
6. نظرسنجی و ارزیابی از ذینفعان
– شرح: انجام نظرسنجی‌ها و دریافت بازخورد از دانشجویان، اعضای هیئت علمی، کارکنان و حتی بیماران و جامعه محلی که تحت تأثیر خدمات دانشگاه قرار دارند، می‌تواند به ارزیابی عملکرد رئیس دانشگاه کمک کند.
– مثال: در برخی دانشگاه‌های استرالیا و کانادا، نظرسنجی‌های منظم از ذینفعان انجام میشود تا بازخوردهای مختلف در مورد عملکرد رئیس دانشگاه جمع‌آوری شود.
این سیستم‌ها و روش‌های ارزیابی به دانشگاه‌ها کمک می‌کنند تا از کارایی و اثر بخشی رهبری دانشگاه در دستیابی به اهداف استراتژیک خود اطمینان حاصل کنند و در صورت نیاز، اقدامات اصلاحی را انجام دهند.
